Kamsalamander
De kamsalamander, ook bekend als Triturus cristatus, is een indrukwekkende bewoner van de Nederlandse wateren. Met zijn unieke uiterlijk en fascinerende gedrag is de kamsalamander een belangrijke en interessante soort om te ontdekken.
Uiterlijke kenmerken
De naam “kamsalamander” verwijst naar de getande rugkam die de mannetjes ontwikkelen in het voorjaar. Deze opvallende kam is een belangrijk kenmerk van de soort. Een ander in het oog springend kenmerk is de oranje buik van de kamsalamander, versierd met een onregelmatig patroon van zwarte vlekken. Bij sommige individuen kan de buik zelfs bijna volledig zwart zijn. Naarmate de kamsalamander de landfase ingaat, verdwijnt de rugkam en verandert zijn kleur in een diep donkere tint, bijna zwart, met lichte witte spikkels. Dit kleurpatroon is uniek en gemakkelijk te onderscheiden. Met een maximale lengte van 20 cm is de kamsalamander de grootste van de vier watersalamanders. De larven van de kamsalamander hebben karakteristieke zwarte vlekken op hun staartzoom en een dun uiteinde van de staart. Bovendien zijn de eieren van de kamsalamander licht van kleur en opvallend groter dan die van andere watersalamanders.
Leefomgeving / Habitat
De kamsalamander gedijt in matig voedselrijke tot voedselrijke, stilstaande wateren met een goed ontwikkelde onderwatervegetatie. Deze wateren zijn vaak beek- of rivierbegeleidend. Belangrijk is dat de poel permanent water bevat en niet volledig beschaduwd is. De kamsalamander wordt vooral aangetroffen in de periode van half maart tot en met eind juni, wanneer de dieren actief zijn in het water. Gedurende deze tijd is de piek van de paartijd in april, waarbij een klein percentage van de volwassen dieren het hele jaar in het water blijft. Vrouwelijke kamsalamanders leggen ruim 200 eieren.
Dieet / Voeding
Het dieet van de kamsalamander bestaat voornamelijk uit kleine waterdieren zoals insectenlarven, kreeftachtigen en ander klein gedierte dat in hun waterige leefomgeving te vinden is. Deze salamander jaagt op zijn prooi met behendige bewegingen en vangt zijn voedsel met behulp van zijn snelle reflexen.
Bedreigingen
Hoewel de kamsalamander een “kwetsbare” status heeft volgens de Rode Lijst, wordt hij bedreigd door verschillende factoren. Verlies van leefgebied, veranderingen in waterkwaliteit en veranderingen in het milieu hebben invloed op de populatie van de kamsalamander. Natuurlijke vijanden van de kamsalamander omvatten roofdieren zoals reigers en vissen, evenals parasieten en ziektes die hun gezondheid kunnen aantasten.
Voortplanting
De voortplanting van de kamsalamander vindt plaats in waterrijke omgevingen. Het vrouwtje legt ruim 200 eieren, die zich ontwikkelen tot larven die in het water leven. Deze larven ondergaan metamorfose en veranderen in de volwassen vorm van de kamsalamander. De voortplantingsperiode voor de kamsalamander strekt zich uit van maart tot juni, en dit is een cruciale tijd voor hun voortbestaan.
| Kenmerk | Beschrijving |
|---|---|
| Grootte | Tot 20 cm |
| Kleur | Oranje buik met zwarte vlekken |
| Gewicht | – |
| Paartijd | Maart – juni |
| Habitat | Stilstaande wateren |
| Dieet | Insectenlarven, kreeftachtigen |
| Levensduur | – |